Het Universiteitsmuseum is sinds 1934 een wetenschapsmuseum in het academische hart van de studentenstad Groningen. Het museum heeft een veelzijdige collectie, waarin natuur, cultuur en wetenschap in elkaar over lopen.
In het moderne entreepaviljoen zijn actuele wisseltentoonstellingen te zien. Op de bovenverdieping staat de tijd even stil in de klassieke museumzaal waar vitrines gevuld zijn met medische modellen, gesteenten, volkenkundige voorwerpen, natuurkundige instrumenten en anatomische preparaten op sterk water.
Klassieke bovenzaal
De bovenzaal van het museum is ingericht als klassieke museumzaal met grote vitrinekasten waarin allerlei voorwerpen uit de 400-jarige geschiedenis van de universiteit zijn tentoongesteld, van medische preparaten tot wetenschappelijke instrumenten.
Anatomiekamer
In de anatomiekamer zijn zo’n 50 preparaten op sterk water, een aantal skeletten en de eerste atlas van het menselijk lichaam van Vesalius, De humani corporis fabrica libri septum uit 1555 te zien. Een aantal unieke preparaten is afkomstig uit de 18e eeuwse collecties van Pieter de Riemer en Petrus Camper. Delen van het menselijk lichaam werden op sterk water gezet als onderwijsmateriaal, zoals een hart, nier of een doorsnede van een bot, waardoor de botstructuur goed zichtbaar werd.
Bijzonder is de door Pieter de Riemer geprepareerde darm met daarop lymfevaten die ingespoten zijn met kwik, waardoor ze zilverkleurig oplichten. Indrukwekkend zijn de volgroeide foetus in de baarmoeder, waarbij ook het geboortekanaal te zien is en de misgeboorten, waaronder enkele Siamese tweelingen en een cycloop.
Een romp is door Jan Willem van Wijhe in het begin van de 20ste eeuw eerst ingevroren, daarna doorgezaagd en als dwarsdoorsnede op sterk water gezet. Het toont de botten, organen en het weefsel in dit deel van het menselijk lichaam als een topgrafische kaart. De zwarte long laat zien hoe een long van een mijnwerker of langdurige tabakroker er uit ziet.
In 1615 werd de eerste anatomische les in Groningen gehouden. Later werd er ook een anatomisch theater gebouwd, waarbij belangstellenden plaats konden nemen op een ronde tribune. De opstelling in de anatomiekamer verwijst naar de ronde tribune van het oude anatomisch theater.
Spreekkamer Aletta Jacobs
De eerste "canon-kamer" van Nederland is speciaal ingericht voor het voortgezet onderwijs. U ziet persoonlijke voorwerpen van Aletta Jacobs, onder meer haar bureau en haar hutkoffer. De voorwerpen zijn van afkomstig van haarzelf en uit de collectie van het Universiteitsmuseum. Op touchscreens vindt u informatie over haar leven en haar werk.
Aletta Jacobs (Hoogezand Sappemeer 1854 - Baarn 1929) was de eerste vrouw die in Nederland een studie afrondde, de eerste vrouw die promoveerde en de eerste vrouwelijke arts. Zij zette zich in voor het vrouwenkiesrecht en voor de vrede. Daarom reisde ze over de hele wereld. Minder bekend is haar vernieuwend werk als arts. Ze bestreed prostitutie, sprak vrijmoedig over anticonceptie en introduceerde het pessarium in Nederland. Ook schreef ze een voorlichtingsboek voor vrouwen.
Universiteitsmuseum
Oude Kijk in 't Jatstraat 7a
9712 EA Groningen
Tel. 050-3635083
E-mail: universiteitsmuseum@rug.nl