Lezingenmiddag over rituelen
Rapenburg 28 in Leiden, Rijksmuseum van Oudheden
Drie conservatoren van het Rijksmuseum van Oudheden en een onderzoeker geven deze middag elk een lezing over rituelen rond de dood. In alle culturen van de prehistorie tot aan de vroege Middeleeuwen, en van de klassieke oudheid tot in Egypte en het Nabije Oosten waren deze rituelen alom aanwezig.
Daar zou ik nog niet dood gevonden willen worden: begraafrituelen in Nederland in de
Vroege Middeleeuwen
Annemarieke Willemsen, conservator, Rijksmuseum van Oudheden
Uit de Vroege Middeleeuwen zijn tientallen grafvelden teruggevonden, met soms meer dan
1100 bijzettingen. De doden zijn in hun graf omgeven door voorwerpen: wapens, sieraden,
vaatwerk, maar ook paarden, amuletten en gouden munten. Die grafgiften werden
meegegeven door nabestaanden, die een bepaald beeld van de dode wilden geven. Sommige
graven zijn later ritueel heropend. Ook de plaats om de doden te begraven blijkt strategisch
gekozen te zijn: een droge, herkenbare, oude en belangrijke plek - liefst mét uitzicht...
Van de doden niets dan goeds: begrafenisrituelen bij Grieken en Romeinen
Ruurd Halbertsma, conservator, Rijksmuseum van Oudheden
De Grieks-Romeinse wereld kende vele rituelen rond de dood en begrafenis. Een respectvolle
uitvaart en plechtige bijzetting van het lichaam werden als essentieel gezien voor de
zielenrust van de overledene. Vele voorwerpen in het Rijksmuseum van Oudheden getuigen
van de rituelen rond de begrafenis. Bijvoorbeeld de gouden sieraden, die het lichaam een
mystieke schoonheid gaven. Of de aandoenlijke scènes van klaagvrouwen, die in rouw zich
het haar uit het hoofd trekken. Er was ook hoop op een leven na de dood. Was je ingewijd in
een van de vele mysteriën, dan trad je het hiernamaals met meer vertrouwen tegemoet.
Veelzijdig verscheiden ‘Mortuary practice’ in het Mesolithicum en Neolithicum van het
Benedenrijnse bekken (ca. 6000-2500 cal BC)
Luc Amkreutz, conservator, Rijksmuseum van Oudheden
Rituelen en een betekenisvolle omgang met overledenen zijn kenmerkend in het nemen van
afscheid door nabestaanden, in alle tijden. In onze huidige Westerse samenleving lijkt dit
een sterk gestructureerd handelen. De praktijken in de periode die in deze lezing aan bod
komt, het Mesolithicum en Neolithicum in de Benedenrijnse laagvlakte, geven een ander
beeld. Naast traditie lijkt er ook een grote mate van vrijheid te bestaan in de keuzes rondom
het afscheid nemen. Deze lezing biedt, op een vogelvlucht door de tijd, inzicht in deze
praktijken uit ons verre verleden.
Lezing door Sasja van der Vaart
Verdere informatie volgt nog
Lezing door Christian Greco
Verdere informatie volgt nog