Russische geschiedenis opnieuw bezien - Russische trots, verdriet en onderdrukking

Dit jaar staat in het teken van het Nederland-Ruslandjaar. Er vindt een reeks culturele manifestaties, festiviteiten en andere evenementen plaats door het hele land. Ook de Senioren Academie Groningen-Friesland-Drenthe besteedt deze zomer aandacht aan Rusland in een drieluik van lezingen door prof.dr. Hans Renner. Hij is een kenner van de Russische- en Sovjetgeschiedenis bij uitstek.

Aan de orde komt een aantal vragen met betrekking tot het Russische verleden en heden die voor een goed inzicht in de Russische problematiek essentieel zijn. Hoe valt de Russische achterstand op het Westen te verklaren? En hoe kwam het dat juist Rusland het grootste land op aarde is geworden? De toehoorders worden voorts meegenomen naar Rusland in het jaar 1812, toen Napoleon met zijn Grande Armée het land binnenviel en een jammerlijke nederlaag leed. Hoe is het de Russen gelukt om de onoverwinnelijke Franse keizer te verslaan? En welke gevolgen heeft deze overwinning gehad voor Rusland zelf en voor Europa? 

Wij leven inmiddels in de XXIe eeuw. Rusland van heden is niet te doorgronden zonder rekening te houden met de immense ontberingen en ellende die de Russen en andere volkeren van de Sovjet Unie onder de communistische dictatuur van Lenin en Stalin hebben doorgemaakt. Statistisch gezien had elk Russisch gezin iemand verloren in de stalinistische concentratiekampen en gevangenissen, terwijl de aanval van Hitler op de Sovjet Unie met miljoenen slachtoffers nog moest komen. Wij zullen stilstaan bij de Grote Vaderlandse Oorlog (1941-1945) en bij de wijze waarop het Sovjetleger de overwinning op de Duitsers wist te behalen. Ook het gedrag van de Russische soldaten bij de bevrijding/bezetting van Duitsland en van andere Europese landen komt ter sprake.

Hoe zag het leven van de mensen in het Sovjetblok er na de oorlog uit? De onderdrukking van de Balten, Polen, Tsjechen, Hongaren en andere volkeren door de Sovjet Unie was bijzonder hard. De spreker, die zijn jeugd in een communistische sovjetdictatuur heeft doorgebracht zal zijn traumatische ervaringen met de toehoorders delen.
 
Ten slotte worden de pogingen tot hervormingen van Nikita Chroesjtsjov in de jaren ’60 en van Michaïl Gorbatsjov in de jaren ’80 behandeld. Het onmetelijke Sovjetrijk viel in 1991 uiteen. Aan de communistische dictatuur en repressie kwam een einde. Sindsdien bevindt Rusland zich op een nieuwe weg. Of toch niet?  

Programma

17 juni
De Russische achterstand door de eeuwen heen verklaard. De Napoleontische veldtocht en de uitbouw van het Russische imperium.

18 juni
De communistische Sovjet Unie en de terreur van Lenin en Stalin. Waarom won Stalin de oorlog tegen Hitler? De officiële Sovjetversie van de oorlog en de werkelijkheid. De Grote Vaderlandse Oorlog in Rusland 70 jaar na dato.
  
19 juni
De Sovjet Unie ten tijde van de Koude Oorlog. Erfgenaam van tsaristisch Rusland in een rode mantel. Het leven van mensen aan de verkeerde kant van het IJzeren Gordijn. De lastige Russische historische erfenis en het bewind van president Vladimir Poetin en premier Dimitri Medvedev anno 2013.